Xuất khẩu thanh long: Cơ hội, thách thức và chiến lược nâng tầm nông sản Việt Nam

Xuất khẩu thanh long – Từ đặc sản nội địa đến biểu tượng quốc tế

Xuất khẩu thanh long đã và đang góp phần quan trọng vào sự tăng trưởng của ngành nông sản Việt Nam. Với sản lượng lớn, khả năng thích ứng cao, và hình thức bắt mắt, quả thanh long đã nhanh chóng chinh phục nhiều thị trường quốc tế như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, châu Âu và Hoa Kỳ.

Theo Tổng cục Hải quan, trong năm 2023, kim ngạch xuất khẩu thanh long đạt trên 463 triệu USD, chiếm gần 30% tổng giá trị xuất khẩu trái cây của cả nước. Điều này minh chứng cho tiềm năng to lớn của loại trái cây này nếu được khai thác đúng hướng, đầu tư đúng mức và có chiến lược bài bản.

Tuy nhiên, thị trường thế giới ngày càng đặt ra những yêu cầu khắt khe về chất lượng, truy xuất nguồn gốc, và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Vậy đâu là cơ hội – thách thức và hướng đi bền vững cho ngành xuất khẩu thanh long Việt Nam trong thời đại mới?

Việt Nam – Cường quốc xuất khẩu thanh long của châu Á

Thanh long – Trái ngọt từ vùng đất nắng gió

Việt Nam hiện là một trong những quốc gia xuất khẩu thanh long lớn nhất thế giới, với diện tích trồng trên 55.000 ha, tập trung chủ yếu tại các tỉnh Bình Thuận (chiếm hơn 50%), Long An, Tiền Giang. Đặc biệt, vùng đất Bình Thuận – nhờ thổ nhưỡng đặc trưng và khí hậu khô hạn – đã tạo nên những quả thanh long đỏ ruột ngọt, vỏ mỏng, giá trị dinh dưỡng cao.

Sản lượng & thị trường xuất khẩu chủ lực

Mỗi năm, Việt Nam thu hoạch từ 1,2–1,4 triệu tấn thanh long, trong đó khoảng 80% được xuất khẩu. Thị trường tiêu thụ lớn nhất vẫn là Trung Quốc, chiếm đến 70–80% sản lượng xuất khẩu. Ngoài ra, các thị trường cao cấp như EU, Nhật Bản, Mỹ, Hàn Quốc và Úc cũng đang gia tăng nhập khẩu loại quả này.

Xuất khẩu thanh long và bài toán tiêu chuẩn chất lượng

Các tiêu chuẩn bắt buộc khi xuất khẩu

Để sản phẩm thanh long có thể vào được những thị trường khó tính, doanh nghiệp phải đảm bảo các tiêu chuẩn như:

• GlobalGAP hoặc VietGAP: Quy trình canh tác sạch, không dùng hóa chất vượt ngưỡng, đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.

• Mã số vùng trồng & cơ sở đóng gói: Được cấp và giám sát chặt chẽ, đặc biệt là khi xuất sang Trung Quốc và các nước EU.

• Tiêu chuẩn bao bì – nhãn mác: Bao gồm thông tin truy xuất nguồn gốc, hạn sử dụng, ngày đóng gói, mã QR truy xuất.

Rào cản kỹ thuật và chính sách thị trường

• Châu Âu, Mỹ, Nhật Bản: Yêu cầu cao về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, độ an toàn vi sinh, và kiểm dịch thực vật.

• Trung Quốc: Từ năm 2022, chính ngạch hóa hoàn toàn, không chấp nhận hàng tiểu ngạch không truy xuất.

• Chi phí logistics: Giá cước vận chuyển tăng cao, đặc biệt đối với hàng tươi sống, làm tăng giá thành cạnh tranh.

Các hình thức và kênh xuất khẩu phổ biến

Chính ngạch & tiểu ngạch: Ưu – Nhược điểm

• Chính ngạch: Có hợp đồng thương mại, giấy tờ đầy đủ, xuất khẩu qua cửa khẩu quốc tế. Ưu điểm là ổn định, dễ truy cứu pháp lý.

• Tiểu ngạch: Nhanh, linh hoạt, dễ tiêu thụ, nhưng rủi ro cao, khó kiểm soát chất lượng và dễ bị tắc biên.

Việc chuyển đổi từ xuất khẩu tiểu ngạch sang chính ngạch là xu thế tất yếu nếu Việt Nam muốn giữ vững thị phần lâu dài tại các thị trường như Trung Quốc, Ấn Độ, Nga hay UAE.

Kênh TMĐT và chuyển đổi số trong xuất khẩu

Các doanh nghiệp hiện nay đã bắt đầu tiếp cận kênh bán hàng qua các nền tảng thương mại điện tử quốc tế như:

• Alibaba, Amazon, Shopee Global

• Tham gia hội chợ quốc tế trực tuyến

• Ứng dụng ERP, hệ thống truy xuất Blockchain

Chiến lược phát triển bền vững ngành xuất khẩu thanh long

Đầu tư vào công nghệ sau thu hoạch

Một trong những yếu tố then chốt giúp nâng cao giá trị xuất khẩu thanh long là kéo dài thời gian bảo quản mà vẫn giữ nguyên chất lượng. Một số giải pháp:

• Sấy lạnh – tạo ra sản phẩm thanh long sấy dẻo chất lượng cao

• Đông lạnh nhanh IQF

• Ứng dụng bao bì thông minh và công nghệ MAP (Modified Atmosphere Packaging)

Nâng cao chuỗi giá trị từ gốc đến ngọn

• Kết nối doanh nghiệp – hợp tác xã – người nông dân để tạo chuỗi sản xuất bền vững.

• Gắn sản phẩm với chỉ dẫn địa lý, thương hiệu vùng trồng.

• Xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn GlobalGAP quy mô lớn.

Cơ hội mới cho xuất khẩu thanh long Việt Nam đến năm 2030

Những thị trường mới nổi đầy tiềm năng

• Ấn Độ: dân số lớn, chi tiêu cho thực phẩm tăng nhanh

• Trung Đông, UAE: có sức mua cao, ưu tiên hàng cao cấp

• Hàn Quốc, Úc, Nga: nhu cầu tăng nhờ xu hướng ăn chay và trái cây nhiệt đới

Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu

Nhà nước hiện đang đẩy mạnh:

• Đàm phán mở cửa thị trường mới

• Tổ chức hội chợ nông sản quốc tế

• Hỗ trợ truy xuất nguồn gốc, cấp mã vùng trồng, cơ sở đóng gói đạt chuẩn

• Hỗ trợ vốn, bảo hiểm tín dụng xuất khẩu

Cần chiến lược dài hơi cho trái thanh long Việt

Xuất khẩu thanh long không chỉ đơn thuần là hoạt động thương mại, mà còn là “bộ mặt” đại diện cho nông sản Việt Nam trên trường quốc tế. Muốn phát triển bền vững, doanh nghiệp cần thay đổi tư duy từ “bán nhanh” sang “xây nền tảng”, đầu tư vào chất lượng, chuỗi giá trị và công nghệ.

Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, khi các rào cản kỹ thuật đang trở thành “cửa ải” then chốt, việc đẩy mạnh truy xuất, tiêu chuẩn hóa, và đa dạng hóa thị trường sẽ giúp Việt Nam giữ vững vị thế, đồng thời nâng cao giá trị cho người nông dân.

📞 Bạn là nhà vườn, hợp tác xã hay doanh nghiệp cần tư vấn xuất khẩu thanh long?

➡️ Hãy liên hệ chuyên gia xuất khẩu nông sản để được hỗ trợ:

• ✅ Đăng ký vùng trồng & cơ sở đóng gói

• ✅ Hướng dẫn quy trình chuẩn GlobalGAP

• ✅ Tìm đầu ra thị trường quốc tế

👉 Đừng để thanh long chỉ là quả ngọt trong nước – hãy để thế giới biết đến chất lượng Việt Nam!

🌍 Agrihub – Đơn vị tư vấn xuất khẩu thanh long ruột đỏ sang UAE tại TP.HCM

Trong số những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực tư vấn và hỗ trợ xuất khẩu thanh long ruột đỏ, Agrihub hiện đang là đối tác uy tín hàng đầu tại TP.HCM, đặc biệt trong việc kết nối thị trường khu vực Trung Đông như UAE – một trong những thị trường tiềm năng, sức tiêu thụ cao và yêu cầu tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt.

Agrihub hỗ trợ doanh nghiệp và hợp tác xã:

• ✅ Đăng ký mã vùng trồng và mã cơ sở đóng gói đạt chuẩn xuất khẩu

• ✅ Tư vấn quy trình đóng gói, bảo quản thanh long ruột đỏ theo yêu cầu thị trường UAE

• ✅ Kết nối nhà nhập khẩu quốc tế và hỗ trợ thủ tục hải quan, kiểm dịch

• ✅ Cập nhật thông tin thị trường, giá cả, nhu cầu tiêu dùng tại UAE

📍 Văn phòng tư vấn tại TP.HCM
📞 Liên hệ: 0909 04 00 33
🌐 Website: https://agrihub.vn

Agrihub – Đồng hành cùng nông sản Việt vươn tầm quốc tế.